هر روز در بخش های مختلف زندگی ما ریسک ها و احتمالاتی وجود دارند که با شناسایی آنها میتوانیم از وقوع آن جلوگیری کنیم.ریسک به معنای خطر کردن است و هر انتخابی که می کنیم می تواند کم ریسک باشد و یا پریسک به حساب بیاید. مثلا پریدن از ارتفاع یک کار واضحا پرریسک است.انتخاب های مالی ما هم ریسک های مختلفی دارند. برخی از آنها مستقیما ممکن است تمام دارایی هایمان را یک شبه نابود کنند و برخی دیگر می توانند سود کمی را بدون خطر به ما برگرداند. مدیریت و کنترل ریسک در دنیای سرمایه گذاری یکی از مفاهیمی که باید با آن آشنا شوید.آگاهی از ریسک های احتمالی و کاهش هرکدام از آنها میتواند به موفقیت شما در رشد سرمایه تان بیانجامد.
تعریف ریسک در سرمایه گذاری
ریسک در اینجا به معنای آن است که در سرمایه گذاری شما بدانید ممکن است مقداری از سرمایه خود را از دست بدهید و یا مقدار آن کاهش پیدا کند، اما با مدیریت صحیح آن جلوی این اتفاق را بگیرید. شما باید به صورت مداوم دانش خود را بیشتر کنید تا آگاهانه در این مسیر قدم بگذارید.
ریسک کردن همیشه بد نیست. ریسک ها می توانند ما را ثروتمند کنند. یا تمام سرمایه ما را نابود کنند. اما باید آگاه باشیم که ما به چه میزانی حق ریسک کردن داریم و برای چه هدفی ریسک می کنیم. مقدار ریسکی که میکنیم باید مناسب با روحیه ما و مقدار سرمایه مان باشد؛ در اینصورت به خودمان و اموالمان آسیبی وارد نمیشود.مثلا شما این روزها درباره بازار کریپتو زیاد می شنوید. از کوین های قدیمی تا شت کوین ها و میم کوین هایی که روزانه با اسامی مختلفی ارائه میشوند. این بازار یک بازار پر ریسک محسوب می شود؛ ما در بازار سرمایه گذاری؛ اقیانوسی از فرصت ها داریم، جایی که تمام ماهی های پیرانا به آن هجوم می برند و مردم سرمایه گذاری های هیجانی در آن میکنند، به نام اقیانوس قرمز خوانده میشود. شما باید از این آب های خونین فرار کنید و به اقیانوس آبی پناه ببرید. ( در مقاله ای جدا در رابطه با اقیانوس های آبی در سرمایه گذاری به شما توضیح خواهم داد). هر جا که صحبت از ریسک می شود شما یا به ثروت کلانی میرسید یا همه دارایی خود را از دست می دهید.
سوال اینجاست که ما چه مقدار و چه زمانی باید ریسک کنیم که به مقدار دارایی هایمان لطمه ای وارد نشود و از طرفی بتوانیم ثروت مناسبی متناسب با اهدافمان بسازیم. سوالی که الان برای شما بوجود می آید این است که ما چگونه میتوانیم این ریسک ها را مدیریت کنیم ؟
قدم اول این است که انواع مختلف ریسک ها را بشناسید با شناخت دقیق ریسک ها در هنگام تصمیم گیری ذهنتان بهتر تصمیم گیری می کند. هر مقاله یا کتابی که شما میخوانید مانند شمعی است که راه شما را در مسیر هدفتان روشن میکند. هرچقدر دانش شما بیشتر باشد؛ مسیر سرمایه‌گذاری برایتان راحت تر و جذاب تر میشود. عوامل درونی و بیرونی مختلفی در مدیریت ریسک ما دخیل هستند. عوامل درونی مربوط به شخصیت ما میشوند و عوامل بیرونی ریسک ها می توانند اقتصادی، جغرافیایی، سیاسی و … باشند که در ادامه برایتان شرح میدهم.
ریسک بازار
این نوع ریسک مرتبط با تغییرات احتمالی در بازار های مالی است، نوسانات قیمت سهام، نرخ ارز، قیمت فلزات و دیگر عواملی که بر ریسک و بازده شما تاثیر می‌گذارد.فقط به کمک افرادی خبره در این بازار های مالی میتوان از اخبار درست آن آگاه شد.هر اتفاقی در جهان می تواند در بازارهای مالی تاثیر مستقیم داشته باشد.مثلا خبر کرونا ریسک داشتن سهام را بالا برد.و یا ریاست جمهوری ترامپ یک خبر خوب برای بازار پرریسک کریپتو به حساب می آمد. در هنگام آتش سوزی لس آنجلس سهام شرکت هایی که انرژی پاک تولید می کردند بسیار رشد کرد و ما به همراهانمان در آن بازه حساس زمانی پیشنهاد کردیم که این سهام را خریداری کنند. ما در هلدینگ سرمایه گذاری MHS اخبار جمع آوری شده از منابع معتبر و علمی را در اختیار شما عزیزان قرار می‌دهیم. تیم تحلیل ما بر اساس این دیتاهای معتبر و دست نیافتنی برای عموم مردم سبدها و صندوق های سرمایه گذاری را مخصوص به خود شما طراحی می کنند. این نوسانات میتواند در کوتاه مدت تاثیر بسیاری بر سرمایه گذاری شما بگذارد. پس با انتخاب هوشمندانه میتوانید حتی در این شرایط حساس در بازار، سود خوبی نصیب شما شود.
ریسک سیاسی
افرادی که در کشورهایی با موقعیت حساس زندگی میکنند باید این ریسک ها را در نظر داشته باشند؛ ما در ایران با احتمال وقوع جنگ در خاورمیانه، تعطیلی بانک ها و شرکت ها، و تحریم های بیشتر از سوی ترامپ هستیم. شما برای انتخاب بهترین مکان برای سرمایه گذاری باید به اکوسیستم سیاسی منطقه سرمایه گذاری تان توجه کنید. این فضا باید از لحاظ اقتصادی ثبات داشته باشد. شما نمی توانید در اوکراین که در یک فضای ناامن سیاسی است توقع رشد اقتصادی داشته باشید. وقتی که کشوری دارد نابود می شود، اقتصاد آن هم زودتر از هرچیز از بین میرود و تا زمان اصلاحات؛ هرگونه سرمایه گذاری در این کشور ها به ضرر شما خواهد بود. مثلا اکتبر 2025 یکی از حساس ترین زمان ها برای اوضاع اقتصاد در ایران است و این حساسیت به علت مسائل سیاسی مختلف در ایران است. پیشنهاد میکنم برای آگاهی بیشتر شما در رابطه با وضعیت حساس ایران؛ مقاله تعریف و ماهیت مکانیزم ماشه را مطالعه بفرمایید، تا هرچه بیشتر با تاثیر سیاست بر سرمایه گذاری خود آگاه شوید.
ریسک جغرافیایی
این مدل ریسک تا حد زیادی به ریسک های سیاسی وابسته است. نوسانات بازار و اتفاقات غیر منتظره برای ما مردم ایران عادی شده است ؛ در حالی که این اصلا درست نیست. یک فرد که در اروپا زندگی میکند؛ در سنین جوانی صاحب خانه میشود، در حالی که در کشوری مثل ایران با این وضعیت تورم، میانگین سن خرید خانه برای یک کارمند 105 سال است!!! در کشورهای اروپایی و آمریکایی عمده مردم از قشر متوسط، سرمایه گذاری هایی در بازار سهام کشورشان برای آینده فرزند جهت تحصیلات، انجام میدهند. آنها ترس از دست دادن سرمایه خود را ندارند چون بازار بورس های بین الملل پشتوانه هایی قابل اتکایی دارد.گاهی شما قصد دارید یک سرمایه گذاری خاص بر روی یک بازار بخصوص انجام دهید. قبل از هر اقدامی باید منطقه جغرافیایی و اوضاع بیزینس را در آن منطقه در نظر بگیرید و سپس اقدام کنید.
ریسک نقدینگی
نقدشوندگی یعنی اینکه شما بتوانید دارایی های خود را با سرعت به پول نقد تبدیل کنید. در بسیاری از موقعیت های زندگی اتفاقات پیش بینی نشده ای برای ما رخ میدهد که مجبور میشویم مقداری از دارایی خود را برای اختصاص دادن به آن موضوع نقد کنیم. علاوه بر این با تغییر وضعیت بازار ممکن است بخواهیم سریعا سرمایه خود را خارج کرده و در بازار دیگری قرار دهیم برای همین؛ نقدشوندگی یک دارایی موردی بسیار مهم در کاهش ریسک سرمایه گذاری ما است.در حال حاضر قیمت مسکن در کشور ما دچار رکود است و به همین دلیل نقدشوندگی آن بسیار پایین آمده است و این اتفاق یک ریسک مهم برای بازار مسکن به شمار می آید.
اگر شما فردی هستید که می خواهد سرمایه اش در زمان نسبتا کوتاه یک بازده خوب داشته باشد؛ صندوق هایی با ریسک 15% و بازدهی بالای 50% را بهتان پیشنهاد میکنیم. این صندوق ها شامل سهام های مگاترندی و موارد دیگری هستند که رشد خوبی در بازده نسبتا کوتاه خواهند داشت. بعضی از استارتاپ های معتبر خارجی که در بروکر ها ثبت شده اند هم فرصت خوبی را برای شما فراهم میکنند که بازده دلاری بالایی در طی یک سال داشته باشید.
اگر شما در سن میانسالی هستید و میخواهید سرمایه ای که در طی سال ها با زحمت جمع کردید را رشد دهید به شما صندوق هایی با ریسک 5% و بازده 15 تا 20 % را پیشنهاد میکنیم. اینطور صندوق ها شامل سهام های ارزشی شرکت های معتبر در دنیا و به همراه اوراق قرضه های شرکت ها هستند. در ادامه مقاله به طور دقیق به شما در رابطه با اوراق قرضه توضیح خواهیم داد.
باید بدانید که بهتر است طمع نکنید و دقیقا موارد متناسب با شخصیت خودتان را در سبد سرمایه‌گذاری خود داشته باشید. آرامش شما در کنار رشد سرمایه تان مهم ترین چیز است.
حالا که با ریسک های مختلف در بازار آشنا شدید؛ باید بدانیم طبق شخصیت سرمایه گذاری خود ( سن، شغل، روحیات، ریسک پذیری، مقدار سرمایه) چگونه باید ریسک ها را مدیریت کنید. روش های زیر در این مسیر راه شما را هموارتر می کنند.
1. بررسی و تحلیل روند سرمایه گذاری
ما به طور ماهیانه نزد دکتر می رویم تا از وضعیت سلامت بدن خود اطمینان پیدا کنیم. ماشین سرمایه گذاری همچون یک آدم است و همانطور که قبلا هم گفتیم شما باید وضعیت سرمایه گذاری های خودتان را دائما بررسی کنید. ریسک به عوامل مختلفی بستگی دارد و شما همواره باید این متغیرها و عوامل را بسنجید.همیشه باید گوش به زنگ باشید و تصمیم های درست را بگیرید. مدیریت فعال سبد سرمایه‌گذاری و پورتفوی شما توسط مدیر سرمایه گذاری، میتواند با تغییر مداوم دارایی شما در شرایطی که این کار ضروری است؛ ریسک شما را دائما کنترل کند.شما هرچقدر هم متخصص باشید نمی توانید دائما به صورت تخصصی بر روی بازار نظارت داشته باشید. اما یک مدیر سرمایه گذاری به راحتی این کار را برای شما انجام میدهد.
2. استفاده از ابزارهای مالی
استفاده از ابزارهای مالی مناسب برای پوشش ریسک برخی از قرارداد ها همچون قرارداد های آتی یا سایر موارد مشابه آن برای کاهش ریسک در بازار وجود دارند.استفاده از اینگونه قرارداد ها از ریسک های خاصی محافظت میکند وو کمک میکند در مواقع بحرانی سرمایه خود را حفظ کنید. اگر شما در زمان میانسالی خود قرار دارید و نمی توانید ریسک های بالا را تحمل کنید، به شما خرید سهام به صورت CFD و همینطور مواردی با ریسک صفر همچون اوراق قرضه برخی شرکت ها پیشنهاد میشود. اگر نمی دانید که چطور باید اینکار را انجام دهید می توانید با مشاورین ما در هلدینگ سرمایه گذاری MHS مشورت کنید.
3. هجوم به ریسک کم (Risk Aversion)
برخی از سرمایه گذاران ترجیح میدهند سرمایه گذاری های کم ریسک انجام دهند. به طبع بازده آن هم کم خواهد بود اما باید بدانید که قطعا سرمایه گذاری بدون ریسک و امنی خواهد بود. برخی از این نوع موارد شامل؛ اوراق قرضه دولتی، سهام با تقسیم سود بالا و سبدهای سرمایه گذاری مشترک با سود کم است.ابتدا پتانسیل ریسک خودتان را مشخص کنید و سپس بر اساس پتانسیل ریسکتان اقدام به سرمایه گذاری های کم ریسک کنید. این جمله وارن بافت را یادتان باشد که حفظ دارایی مهم تر از ساختن سود است. قدم اول این است که شما ارزش دارایی هایتان را حفظ کنید و در مرحله بعد به فکر رشد دادن آن باشید. اگر اولین باری هست که میخواهید در بازارهای بین الملل وارد بشوید، پیشنهاد میکنیم که بر ر روی سرمایه گذاری های امن تر با بازده دلاری کم متمرکز شوید. اینطور ضمن اینکه با بازار آشنا میشوید سرمایه تان حفظ میشود و در قدم های بعدی می توانید مقدار ریسک خود را خیلی آگاهانه افزایش دهید.
4. تخصیص دارایی (Asset Allocation)
ما در هلدینگ سرمایه گذاری MHS بر این نکته بسیار تاکید میکنیم. تخصیص دارایی و ایجاد تنوع به این معناست که بخش‌های مختلف دارایی‌ها به‌طور استراتژیک در سبد سرمایه‌گذاری تقسیم میشود.، با این کار تمام تخم‌مرغ‌های خود در یک سبد قرار نمی‌دهید. تنوع دارایی و نسبت در پرتفویی که به هر کدام اختصاص داده شده است، بر پتانسیل رشد سرمایه‌گذاری‌های شما و ریسکی که متحمل میشوید تأثیر می‌گذارد. زمانی که دارایی های شما به صورت های متنوعی از جمله، طلا، سهام، ملک، اوراق قرضه، استارتاپ ها، و … باشد، علاوه بر سود دهی مناسب میتوانید ریسک خود را به صورت چشمگیری کاهش دهید.
شما می توانید اهداف مالی تان را بسنجید و براساس میزان دارایی و ریسک تان دارایی هایتان را متنوع کنید. اما شما چه بازارها و چه فرصت هایی برای این تنوع بخشی در اختیار دارید؟
سهام و بورس بین الملل
بورس های بین الملل یکی از بهترین راهها برای تخصیص بخشی از دارایی هایمان هستند. شما می توانید بهترین سهام های دنیا مثل اپل و گوگل را خریداری کنید. این سرمایه گذاری می تواند به صورت فردی یا از طریق صندوق های سرمایه گذاری باشد.
به طور کلی، بازار سهام دارای ریسک های سرمایه گذاری متفاوت از کم به زیاد بالاترین ریسک و پتانسیل سود است، اگرچه این مورد به نوع شرکت، صنعت و کشور نیز بستگی دارد.آمریکا کشوری پیشرو در زمینه بازار سهام است و بستر مناسبی در فرآیند تخصیص دارایی است.سهام صادر شده توسط شرکت‌های خارجی اغلب عملکرد متفاوتی دارند.خاطرتان باشد برخی سهام ها ریسک بالاتری دارند و برخی کم ریسک تر هستند.
صندوق قابل معامله (ETFs)
صندوق های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند.این روزها یکی از صندوق هایی که بسیار در میان مردم محبوب و شناخته شده است صندوق های طلا هستند. شما علاوه بر صندوق طلا که یک صندوق با ریسک بسیار کم است می توانید صندوق های سهامی مناسب داشته باشید. قبل از اینکه صندوق تان را انتخاب کنید درباره ریسک آن تحقیق کنید. مثلا صندوق ساخت آینده یک صندوق با ریسک متوسط سود بالاتر است و صندوق امنیت زندگی یک صندوق بورسی برای افراد با پتانسیل ریسک کمتر است.
اوراق قرضه
رمانی که یک شرکت می خواهد پروژه های جدیدی را شروع کند و یا کارش را توسعه دهد، اوراق قرضه را ارائه میکند.شما پولتان را به یک شرکت وام میدهند و آن شرکت با این سرمایه بر روی رشد خود تمرکز میکند. به این مفهوم اوراق قرضه می گویند. باید بدانید که ایلان ماسک با ارائه اوراق قرضه توانست یکی از شرکت های خود را نجات دهد.
این اوراق معمولاً ریسک کمتری نسبت به سهام دارند، سود منظمی را ارائه میدهند و عموماً نسبت به سهام دارای نوسان کمتری هستند و گاهی حتی هیچ ریسکی ندارند.خرید اوراق قرضه ریسک شمارا پایین می‌آورد و به کاهش پوشش ریسک شما کمک میکند. در کنار دارایی های پرریسک بخشی را برای مدیریت ریسک به اوراق قرضه اختصاص دهید.
املاک
تا چند سال پیش که ملک وارد رکود سنگین شود سرمایه گذاری بر روی ملک یک سرمایه گذاری مناسب و هوشمندانه برای بخشی از دارایی هایمان حساب می شد. این روزها در زمینه سرمایه گذاری بر روی ملک باید محتاط تر عمل کنیم. قبل از تخصیص دارایی هایتان به ملک درباره منطقه و نوع سرمایه گذاری با یک مدیر دارایی و ثروت مشورت کنید.
حتی می توانید سرمایه گذاری در املاک خارج از ایران را انجام دهید تا علاوه بر امنیت و حفظ سرمایه خود؛ بتوانید درآمد دلاری هم داشته باشید. با این حال، این سرمایه‌گذاری‌ها ممکن است نقدشوندگی نداشته باشند و مهم است که با چه مقدار سرمایه ای می خواهید وارد این بازار شوید و هدف شما از این کار چیست ؟
پول نقد
این نکته مهم است که همیشه مقداری پول برای مواقع اضطراری در دسترس باشد. اما به عنوان یک کلاس دارایی، اختصاص بخش زیادی از سبد سرمایه شما به پول نقد به این معنی است که تورم آن را فرسایش میدهد. داشتن پول نقد به این معنا است که پولهایتان را به صورت ریال در بانک های ریالی قرار دهید. این کار ریسک تورم بسیار بالا و کاهش ارزش دارایی هایتان را در پی دارد. در بسیاری از موارد که بانک ها برای ثبات بازار نرخ بهره را افزایش میدهند، افراد فکر میکنند دریافت سود های بانکی به نفعشان است؛ اما باید بگویم این یک توهم کاملا اشتباه است ! در پی بالا رفتن نرخ بهره بانکی، تورم هم بالاتر میرود و اینگونه در قدرت خرید شما تغییری ایجاد میشود.
طلا و نقره
فلزاتی چون طلا و تا حدودی نقره به دلیل رشد بلندمدت ارزشمند هستند. البته، هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت طلا و نقره همچنان افزایش یابد. ولی وضعیت کنونی ایران برای این نوع سرمایه گذاری میتواند در حفظ سرمایه شما بهتان کمک کند.خاطرتان باشد که افزایش قیمت طلا در ایران به دلیل افزایش تورم است و به خودی خود قیمت طلا تا این اندازه افزایش نمی یابد و در کل جهان طلا یک دارایی با سود و ریسک کم است. ما پیشنهاد میکنم که در سبد دارایی های خود مقداری از سرمایه تان را به صورت طلا فیزیکی نگهداری کنید. اینکه چه مقدار از دارایی شما باید تبدیل به طلا شود؛ وابسته به موارد دیگر در سبد سرمایه شما است.
انواع دیگری از سرمایه‌گذاری‌ها مانند ارزهای دیجیتال نیز وجود دارند، اما به دلیل نوسانات شدید ریسک بالایی داشته و در بیشتر موارد نباید بخش بزرگی از سبد شما را تشکیل دهند. ما به شما عزیزان پیشنهاد نمیکنیم که همچین سرمایه گذاری های پر ریسکی را انجام دهید.دارایی که شما به دست آوردید با زحمت به دست آمده و نباید به خاطر حرص و طمع لحظه ای پودر شود.
سرمایه گذاری مستمر به شما کمک میکند که با تغییر وضعیت سبد سرمایه گذاری خود به صورت مداوم؛ از ریسک های احتمالی جلوگیری کنید. و باید بدانید در هر کاری تداوم و استمرار میتواند عامل موفقیت شما شود. باید بدانید که چیز های با ارزش یک شبه به دست نمی‌آیند؛ و با صبر میتوانید چیز های بسیار با ارزشی را به دست بیاورید. در سرمایه گذاری هم این استمرار، هر چقدر هم کم ، می تواند عامل مهمی در رشد طولانی مدت دارایی های شما باشد.
وابستگی ریسک و بازده
حتما از قبل شنیده اید که هر چقدر پول بدهی همانقدر هم آش می‌خوری ؟ در بازار های مالی هم هر چقدر سرمایه شما بیشتر باشد و در زمان طولانی تری این سرمایه گذاری را انجام دهید، و قدرت ریسک شما بالاتر باشد؛ به طبع رشد سرمایه شما هم بیشتر خواهد بود. قانون ریسک و بازده می‌گوید هرچقدر پذیرش ریسک شما بالاتر باشد، میتوانید انتظار دریافت بازده بالاتری را داشته باشید. مقدار ریسک و بازده میتواند چالشی برای شروع سرمایه گذاری شما باشد؛ با دریافت مشاوره از تیم مشاوران سرمایه گذاری MHS میتوانید بهتر تصمیم گیری کنید.یادتان باشد انتخاب بازارهای پرریسک به بهانه یک شبه پولدار شدن می تواند کل دارایی های شما را نابود کند. شما باید ریسکتان را تعیین کنید و بر اساس آن تصمیم بگیرید. در این مقاله سعی بر این بود که اول شما بتوانید ریسک ها را شناسایی کرده و با استفاده از روش های گفته شده؛ ریسک خود را مدیریت کنید.