پیشتر در یک مقاله شما را با سرمایهگذاری رشدی آشنا کردیم، در آن مقاله با هم بررسی کردیم که این مدل سرمایهگذاری چه عناصری دارد و چگونه میتوانیم این روش را در پرتفوی خود قرار دهیم، همچنین دیدیم چه استراتژیهایی به سرمایه گذاری رشدی کمک میکنند و حتی چه شرکتهایی ذات رشدی دارند.
توصیه میکنیم اگر هنوز این مقاله را مطالعه نکردید حتما نگاهی به آن بیاندازید تا درباره سرمایهگذاری رشدی که میتوان گفت نقطه مقابل سرمایه گذاری ارزشی است اطلاعات مفیدی کسب کنید.
حالا در مقاله ای که پیش رویتان است، قرار است با هم راجع به سرمایه گذاری ارزشی نکاتی را بیاموزیم و راجع به عناصر اصلی سرمایه گذاری ارزشی صحبت کنیم، شرکتهای ارزشی را بیشتر بشناسیم و ببینیم چه استراتژی و چه داراییهایی ما را به سمت سرمایه گذاری ارزشی میبرند و این سرمایهگذاری مناسب ما هست یا خیر؟
سرمایه گذاری ارزشی چیست؟
سرمایهگذاری ارزشی در دسته معروفترین و اثربخشترین راهبردهای سرمایهگذاری قرار دارد که توسط بزرگان مالی جهان مطرح و اجرا میشود. در واقع این روش بیشتر بر خرید سهامها و داراییهایی تمرکز دارد که به نظر کمتر از ارزش واقعیشان قیمت گذاری شدهاند. برنامه ما در سرمایه گذاری ارزشی، خرید سهام شرکتهایی است، که قیمتشان در بازار کمتر از ارزش واقعی آنهاست.
سرمایه گذاری ارزشی به بیان سادهتر یعنی اینکه ما دیدگاه بلند مدت داشته باشیم و بدون اینکه ریسک زیادی متحمل شویم بازدهی مورد نظرمان را تا حد متوسط یا حتی حدی که مناسب نگهداری و حفظ سرمایه مان است کسب کنیم. در واقع در این نوع سرمایه گذاری اولویت ما، همانطور که حتی از اسم این سرمایهگذاری هم مشخص است، بیشتر روی حفظ ارزش پولمان است نه سود کلان و جهشی.
چه زمان و چطور میتوانیم سرمایهگذاری ارزشی داشته باشیم؟
با انتخاب این نوع سرمایه گذاری امکان رشدهایی با درصد پایین اما با ریسک خیلی کم برای خودمان میسازیم. برای مثال سرمایهگذاری روی طلا از این جنس سرمایه گذاری است، طلا به صورت بلند مدت رشد متوسطی دارد، هرچند در سال اخیر این رشد به خاطر عدم قطعیتهای اقتصادی و جنگ و سیاست، پرش بیشتری داشته است اما به صورت کلی ذات این فلز، امن و دارای ریسک کم با بازدهی متوسط در بلندمدت است.
سرمایه گذاری روی طلا باعث میشود در بلند مدت بازدهی متوسطی داشته باشید و ارزش پولتان حفظ بشود. این مورد یکی از نمونههایی از سرمایه گذاری است که در ایران بسیار رایج است، خیلی از خانوادهها با خرید طلا به صورت فیزیکی یا به صورت آب شده سعی در حفظ ارزش پولشان در زمان تورمها دارند. فقط باید در نظر داشته باشیم که این نوع سرمایه گذاری دیدگاه بلندمدت میخواهد؛ شما طلا را نمیخرید که تا یک هفته یا چند ماه بعد بفروشید، سرمایه گذاری روی طلا دیدگاه بلند مدت برای ما دارد.
البته که یکی از عناصر اصلی سرمایه گذاری ارزشی نیز همین داشتن دیدگاه بلندمدت است.
این دیدگاه بلند مدت و صبر را باید در برنامه خود داشته باشید تا بتوانید یک سرمایه گذاری ارزشی درست و هدفمند انجام دهید.
پس اول از همه ریسک کم، دوم دیدگاه بلند مدت و سوم بازدهی متوسط میتواند باعث این بشود که ما به سمت سرمایه گذاری ارزشی برویم.
فارغ از این عوامل هدف شما نیز در انتخاب استراتژیتان خیلی مهم است، برای مثال وقتی به قصد آینده بازنشستگیتان میخواهید سرمایه گذاری کنید، بهتر است دیدگاه ارزشی داشته باشید چون شما فرصت ریسک های بزرگ را روی سرمایهتان ندارید، همچنین برای این هدف میتوانید بازه بلند مدتی را در نظر بگیرید، به همین دلیل میتوانید سرمایه گذاری ارزشی داشته باشید، یا اگر برای آینده فرزندانتان برنامه ریزی دارید میتوانید بعد از چند سال شروع به سرمایه گذاری با دیدگاه ارزشی کنید.
حالا سوال به وجود میآید که چه داراییهایی و چه اصولی در سرمایه گذاری ارزشی وجود دارد؟
پیش از هر چیز اصول سرمایه گذاری ارزشی را با هم بررسی میکنیم و به چند مورد از موارد اصلی نگاه میاندازیم؛
اول از همه باید بدانید این سرمایه گذاری برای ارزش ذاتی یک دارایی است، توجه کنید که یک دارایی مانند سهام دارای یک ارزش ذاتی و یک ارزش اسمی است، ارزش اسمی همان قیمتی است که این دارایی توسط آن داخل بازار به فروش میرسد، اما ارزش ذاتی یک سهام میتواند بالاتر و یا پایین تر از آن قیمت باشد، و شما باید روی ارزش ذاتی آن دارایی تمرکز کنید. به بیان ساده تر دنبال داراییهایی باشید که ارزش واقعی آنها بیشتر از قیمتشان است.
در واقع برای سرمایهگذاری موفق، باید به تحلیل بنیادی توجه کنیم و ارزش ذاتی داراییها را بشناسیم. اگر سهمی از نظر بنیادی قوی باشد ولی قیمتش پایینتر از ارزش ذاتیاش باشد، فرصت خوبی برای سرمایهگذاری میانمدت و بلندمدت فراهم میکند.
مفهوم P/E ( قیمت بر روی سود خالص)
مفهوم( P/E) پی بر ایی، میزان تمایل سرمایهگذاران به پرداخت بهای هر سهم نسبت به سود آن است. هرچه این نسبت بالاتر باشد، انتظارات بازار از رشد آیندهی شرکت نیز بیشتر است.
به زبان سادهتر اگر قیمت فعلی هر سهم در بازار را P یا price بنامیم و سود خالص شرکت را با E مخفف Earnings باشد (P/E = قیمت سهم ÷ سود هر سهم) است. هرچه عدد حاصل از این تقسیم بزرگتر باشد انتظار میرود در آینده سهام رشد بیشتری داشته باشد، پس با بررسی آن میتوان به نتایجی درباره سرمایهگذاری ارزشی رسید، اینکه سهام چه شرکتی قیمتی پایین تر از ارزش واقعیاش دارد.
مثلا نمونهای از این حالت، سهمی از شرکتی مانند گوگل است که P/E پایینتری نسبت به میانگین صنعت دارد. یعنی با اینکه شرکت موفق و آینده داری است، برخی از سهام های آن با قیمتی پایین تر از ارزش واقعیشان به فروش میرسد.
چنین شرکتی که انقدر از نظر بنیادی قوی است و P/E پایینتر از صنعت دارد نشان میدهد که کمتر از حد ارزش گذاری شده است و شما میتوانید با خریدن این دارایی در میان مدت و بلند مدت سود امنی داشته باشید.
همچنین شرکتهایی مانند پپسی، جانسون اند جانسون، یا برخی بانکهای با سودآوری پایدار نمونههای دیگر از شرکتهای ارزشی هستند.