در دنیای سرمایهگذاری، ریسک و بازده رابطه مستقیمی دارند؛ هرچقدر بیشتر ریسک کنید، احتمال افت و خیز شما نیز بیشتر است، ممکن است با یک ریسک درست و اساسی یک شبه سرمایه خود را چند برابر کنید یا ممکن است با یک حرکت اشتباه از عرش به فرش برسید، تنها درصد کمی از افراد هستند که حاضرند روی پولی که برای بدست آوردن آن سال‌ها زحمت کشیده‌اند از این قبیل ریسک‌ها کنند، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند با پذیرش بازدهی کمتر، سرمایه خود را بر گزینه‌های مطمئن‌تر قرار دهند، اصولا سرمایهگذاری کم‌ریسک مناسب افرادیست که به دنبال حفظ اصل سرمایه و دریافت درآمدی پایدار بدون نوسانات شدید هستند. اما پیش از هر چیز در گام اول باید خودتان را کاملا بشناسید و مناسب با شخصیت سرمایه‌گذاری‌تان ریسک کنید، ویژگی‌های شخصیت خود را وارسی کنید تا متوجه شوید که تا کجا تحملش را دارید و می‌توانید ریسک کنید.
پیش‌تر در مقاله‌ای درباره اینکه چگونه ریسک‌های احتمالی سرمایه‌گذاری‌هایتان را مدیریت کنید شما را راهنمایی کردیم، در این مقاله اما قصد داریم بیشتر با سرمایه‌گذاری‌های کم ریسک آشنا شویم و روش‌ها و بازارهای امن‌تر را مورد بررسی قرار دهیم، جایی که شما نگران از دست رفتن سرمایه خود نیستید و با خیال راحت‌تر، آهسته و پیوسته به سمت هدفتان پیشروی می‌کنید.
چه زمانی سرمایهگذاری کم‌ریسک انتخاب مناسب‌تری است؟
اینکه بدانید چه زمانی سرمایهگذاری کم ریسک برای شما مناسب‌تر است پیش از هر چیز به هدف شما و شناختی که از خودتان دارید بستگی دارد اما اکثر افراد به چند دلیل به دنبال این نوع سرمایه گذاری می‌روند:
دلیل اول وجود امنیت بیشتر برای دارایی شماست؛ در سرمایه گذاری کم ریسک احتمال از دست رفتن سرمایه بسیار کمتر است و خب قطعا این دلیل برای افراد محافظه کار که سال ها با تلاش سرمایه شان را بدست آورده‌اند میتواند اصلی ترین دلیل باشد.
دلیل دوم این است که شرایط کم ریسک میتواند مناسب افرادی با سن بیشتر و ظرفیت ریسک پذیری کمتر باشد؛ روش‌هایی از سرمایه گذاری مانند خرید اوراق قرضه گزینه مناسبی برای افرادیست که قصد دارند پس از بازنشستگی درآمد ثابت داشته باشند. بسیاری از این روش‌ها مانند سپرده بانکی، سود‌های ماهانه یا سالانه دارند که میتواند در یک کشور با اقتصاد سالم، گزینه خوبی برای این افراد باشد. اما متاسفانه در کشور‌هایی همچون ایران که اقتصاد ضعیف دارند و هر روزه با شرایط رکود و تورم دست و پنجه نرم می‌کنند و ارزش پول ملی کمی دارند، نگهداری پول در سپرده‌های بانکی بدون آگاهی و سواد مالی، ممکن است باعث از بین رفتن تدریجی ثروت شما شود.
همچنین همانطور که به آن اشاره کردیم سرمایه گذاری کم ریسک انتخابی مناسب برای افراد محافظه‌کار است که تحمل نوسانات بازار سهام یا ارز دیجیتال را ندارند.
یکی از مهمترین دلایل و راه‌های انتخاب سرمایهگذاری کم ریسک، تنوع بخشیدن به سبد سرمایهگذاری است. اغلب سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نیز ترجیح می‌دهند بخشی از دارایی خود را به گزینه‌های کم‌ریسک اختصاص دهند. در مقاله ای دیگر در رابطه با گزینه های مناسب افراد برای تنوع بخشی به سبد دارایی صحبت کردیم. شما با ارتقا دانش خود در این زمینه یاد می‌گیرید که چگونه ترکیب دارایی‌ها میتواند امنیت مالی شما را تضمین کند.
اکنون که دلیل انتخاب این نوع سرمایه گذاری را می‌دانید، باهم سرمایهگذاری کم ریسک را به چند بخش تقسیم می‌کنیم و بخش به بخش آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
بخش اول استراتژی خود را بشناسید و پرتفوی خود را درست بچینید.
پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری شما میتواند مجموعه‌ای از دارایی‌های مالی از جمله؛ سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز و همچنین صندوق‌های سرمایهگذاری قابل معامله باشد. البته یک سبد سرمایهگذاری میتواند شامل اوراق غیرقابل معامله مانند پروژه‌های عمرانی، خصوصی، صنایع و… نیز باشد. پس مفهوم پرتفوی به مجموعه‌ای از دارایی‌ها اشاره دارد که در آن فرد سرمایه‌گذار سعی می‌کند با انتخاب انواع دارایی‌ها، سرمایه خود را در بخش‌های مختلف پخش کرده و با این کار امنیت دارایی های خود را بالا برده و ریسک ها را کاهش دهد. به عبارت دیگر، با ایجاد تنوع در دارایی های خود، برنامه مالی استراتژیکی برای سرمایه خود داشته باشد. تعیین هدفتان و اینکه برای چه مدت زمانی می‌خواهید سرمایه گذاری انجام دهید، از مهم ترین پارامترها برای تعیین استراتژی شما است. برای سرمایه گذاری کم ریسک باید استراتژی و پرتفوی خودتان را داشته باشید.
هر چقدر مطالعه شما درباره مواردی که می‌توانید برای سبد خود انتخاب کنید بیشتر باشد، سواد مالی تان ارتقا می‌یابد و می‌توانید عملکرد بهتری داشته باشید.
فرض کنید شما فردی ۵۰ ساله با سرمایه ۱ میلیارد تومان هستید که به دنبال درآمدی ماهانه با ریسک پایین هستید؛ با این هدف بهتر است شما وارد تریدهای روزانه، سرمایه گذاری در بازار کریپتو و یا فارکس نشوید. بازار هدفتان را بشناسید، چارچوب خود را مشخص کنید و بدانید که برای سرمایه گذاری کم ریسک یا پر ریسک سمت چه دارایی هایی بروید. در این حالت، ترکیبی از اوراق قرضه با سود ثابت، صندوق درآمد ثابت، و خرید طلا به عنوان یک دارایی فیزیکی برای پوشش ریسک، میتواند پرتفوی مناسب شما باشد.
بخش دوم : شناخت بازار
سعی کنید خودتان را با مطالعه همواره در معرض اطلاعات بازارهای مختلف قرار دهید تا مسیر منتهی به هدفتان را هموار کنید، شناسایی کنید که چه بازاری پر ریسک تر و چه بازاری کم ریسک است.
بازارهایی مثل ان اف تی یا کریپتو و یا فارکس همواره جز دسته بازار های پر ریسک و پر نوسان قرار می‌گیرند، اگرچه که بسیاری از هنرمندان و یا تریدر ها از این بازار ها سود های کلان و خوبی کسب می‌کنند، اما باید بدانید که لازمه موفقیت در این مسیر دانش کافی، برنامه ریزی صحیح و ریسک پذیری میباشد. در بازارهایی که گردش مالی محدود میباشد هر زمان ممکن است با یک حرکت از سوی سرمایه‌گذاران بزرگ بازار دچار تکان ناگهانی شود و ریزش یا رشد‌های غیر منتظره در آن اتفاق بیافتد، از این رو اینگونه سرمایه گذاری‌ها جز دسته پر ریسک قرار می‌گیرند.
همچنین از سوی دیگر بازارهایی که هنوز قانون گذاری نشده‌اند (مانند فرابورس ها) جای پر ریسکی برای سرمایهگذاری هستند، که ممکن است خیلی از کلاه برداری ها و سوءاستفاده ها در بستر آنها اتفاق بیفتد. شاخص ها و اوراق قرضه و صندوق هایی داخل بازار بورس خرید و فروش می‌شوند معمولا جز سرمایهگذاری های امن محسوب می‌شوند. علاوه بر آن بازار بورس کشور هایی مانند آمریکا که رشد اقتصاد پایدار تری دارد، این امکان را فراهم کرده که در آن سرمایهگذاری های کم ریسک انجام دهید.
بخش سوم : انواع دارایی های کم ریسک
کالاهایی مانند فلزات گرانبها از جمله طلا همواره جز کالاهای کم ریسک قرار میگیرد که کمتر از بقیه موارد ممکن است نوسان کند. معمولا برای پوشش ریسک بهتر است بخشی از دارایی‌تان به صورت طلای فیزیکی نگهداری شود. طلا برخلاف سایر کالاها نوسان کمتری داشته و در شرایط تورم و یا جنگ تیز میتواند یک سرمایه گذاری امن برای افراد باشد.
از طرفی کالاهایی مثل گندم یا کاکائو یا قهوه که جز کالاهای کم ریسک هستند، وابسته به شرایط جغرافیایی می‌باشند، و میتوانند با تغییرات آب و هوایی یا شروع جنگ یا محدودیت در صادرات و واردات دچار رکود بیشتری شوند. همچنین سهام هایی مثل کوکاکولا از نوع سهام های ارزشی و کم ریسک اند که در طی سالیان گرچه رشدی کند ولی روندی همواره صعودی را داشته اند، زیرا تغییرات اقتصاد ربط چندانی به بازار تقاضای نوشیدنی ندارد.
خرید زمین و ملک در مناطق پرتقاضا معمولاً در بلندمدت با ریسک کمی همراه است، اما این مدل سرمایهگذاری ها سرعت نقدشوندگی پایینی دارند، به همین دلیل گرچه امن هستند اما گزینه سرمایهگذاری مناسبی برای افرادی که دنبال نقدشوندگی سریع سرمایه‌شان هستند یا زمان کمتری دارند نمی‌باشند. به همین دلیل است که در ابتدا به شما پیشنهاد کردیم که پیش از هر کاری هدف و زمانی که برای سرمایه گذاری در نظر دارید را مشخص کنید تا گزینه هایی با فیلتر مخصوص خودتان را راحت و درست تر انتخاب کنید.
بخش چهارم : از داشتن پول نقد نترسید!
لازم نیست که همیشه با تمام پولتان خرید انجام دهید، گاهی داشتن آگاهی در نگهداری پول نقد میتواند به شما کمک کند تا سرمایه‌تان را بهتر حفظ کنید. اگر به بازار هفته گذشته نگاهی بیندازید متوجه می شوید پس از تعرفه گذاری هایی که ترامپ انجام داده بازارهای سهام و کالا، بازار کریپتو و بازار وال استریت ریزش های شدیدی را داشته‌‌اند، اگرچه که این شرایط موقت است اما فرصتی مناسب برای افراد زیرک رقم زده است. از میان سرمایه گذاران بزرگ می‌توان گفت تنها کسی که توانسته سود خوبی از این جریان داشته باشد آقای وارن بافت است که پیش از اینکه بازار وارد رکود شدید شود؛ حجم زیادی از سرمایه خود را تبدیل به پول نقد کرده و به صورت cash نگه داشته است، پس گاهی می‌توانید با نگه داشتن پول نقد و قدرت دلار نیز نوسان بازار را به نفع خود کنترل کنید.
گاهی اوقات نیز کالاها و ارز‌هایی مثل طلا و دلار و سرمایه هایی که توانایی نقد شوندگی بالایی دارند نیز میتوانند جز گزینه های مناسب و در دسته نقدینگی شما محسوب شوند. در کنار آن شما می‌توانید شاخص خرید کنید، و با خرید طلا و نقره به نسبت درست می توانید یک پرتفوی کم ریسک داشته باشید. همچنین به دلیل اینکه معمولا بعد از ریزش بازار جریان پول به سمت پرتفوی های کم ریسک می‌رود شما ممکن است سود هم داشته باشید. جناب دکتر سلیمانی در کلاس های CFA خود به افراد آموزش می‌دهد که چگونه ممکن است حتی در شرایطی که بازار ریزش دارد شما با استفاده از قرارداد های CFD، سود خوبی را کسب کنید.
بخش پنجم : سهام های دفاعی را در استراتژی خود برای سرمایه گذاری قرار دهید.
سهام های دفاعی حتی در شرایط رکود، رشدی نسبتا پایدار دارند، سهام شرکت هایی چون فایزر، جانسون اند جانسون و …. در این دسته قرار دارند. سهام های رشدی امن، یا به اصطلاح سهام های استخوان‌دار، مثل مایکروسافت گزینه مناسب تر از از سهام های مگاترند و یا سهامی مثل تسلاست که عدم قطعیت کمی دارد. تیم مدیریت دارایی ما در هلدینگ سرمایهگذاری MHS همیشه ترکیبی از این سهام ها را داخل پرتفوی شخصی شما قرار می‌دهند. همچنین در زمان هایی همچون آتش سوزی آمریکا، که سهام شرکت های تولید کننده انرژی پاک به یکباره گران شد شما را از فرصت های مناسب سرمایه گذاری به سرعت مطلع میسازیم.
بخش ششم : چگونه وزن دهی کنیم؟
باید توجه داشته باشید که دارایی خود را به چه صورت در بازار سرمایه گذاری پخش کنید، چند درصد طلا و چند درصد سهام تهیه کنید؟ چقدر از پولتان را کجا سرمایه گذاری کنید و چطور تقسیم سرمایه انجام دهید. این کار نیازمند سواد مالی، تخصص و سال ها تجربه است، اگر شما بخواهید این کار را به صورت علمی و درست انجام دهید، بهتر است که یک مشاور سرمایه گذاری در تمام تصمیم گیری های مالی خود داشته باشید تا از تجربه آنها بهره‌مند شوید.
برای مثال به جای اینکه ۵۰ درصد پولتان را در طلا سرمایه گذاری کنید و ۲۰ درصد سهام و ۳۰ درصد شاخص بخرید بهتر است که این وزن را بین ۲ تا ۷ درصد میان تمام دارایی‌هایتان پخش کنید مثلا ۲ درصد سهام کوکاکولا، ۲ درصد سهام اپل، ۵ درصد سهام مایکروسافت، ۵ درصد طلا، ۵ درصد شاخص و… همینطور اینکه از داشتن پول نقد نترسید و احساس جا ماندن نکنید، و با افزایش آگاهی و مشاوره سعی کنید بهترین پرتفوی ممکن را بچینید.
بخش هفتم : پراکندگی را فراموش نکنید!
کل سرمایه‌تان را تنها در یکسری بازار ها یا یکسری سهام ها و یا صنایع خاص قرار ندهید. پراکندگی و تنوع در سرمایه گذاری همواره یکی از مهم ترین دلایل موفقیت و رشد سرمایه‌گذارن بزرگ است، ایجاد تعادل در ریسک برای شما یک استراتژی بی نقص میسازد که با نوسانات بازار ضرر شما را در جای دیگر جبران کرده و تعادل را به سبد سرمایه شما بازمی‌گرداند. برای مثال ممکن است شما ده سهم از سهام دارویی یا غذایی تهیه کنید، اما بعد با قرار گیری بعضی از تعرفه ها، مالیات یا محدودیت هایی، سرمایه شما تحت تاثیر قرار بگیرد.
از سوی دیگر اگر امکان آن را دارید سعی کنید پراکندگی را در بازار کشورهای مختلف نیز اجرا کنید، مثلا از بازار بورس آمریکا، چین، هند یا اروپا تهیه کنید تا عدم قطعیت های سیاسی، تعرفه ها و … تاثیر زیادی روی سرمایه و پرتفوی شما نداشته باشد.
در پایان بدانید که؛ سرمایهگذاری کم‌ریسک به معنای کنار گذاشتن رشد سریع نیست، بلکه به معنای مدیریت هوشمندانه ریسک است. حتی اگر شما یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای هستید، اختصاص بخشی از سبد به دارایی‌های امن، میتواند خواب راحت‌تری برای شما به ارمغان بیاورد. یادتان باشد: «سود کلان همیشه از ریسک بالا نمی‌آید، بلکه از شناخت بازار و صبر می‌آید.»
ما در هلدینگ سرمایهگذاری MHS در کنار شما هستیم تا بهترین فرصت های کم ریسک سرمایه گذاری را به شما معرفی کنیم.
